Page 5 - Biologia na czasie. Maturalne karty pracy

Poziom rozszerzony
Zadanie 11. (1 pkt)
Sinice, podobnie jak rośliny, mają zdolność fotosyntezy. Ich podstawowym barwnikiem
fotosyntetycznym jest chlorofil a, wspomagany przez karoten i fikobiliny. Donorem wodoru
w procesie fotosyntezy u sinic jest woda.

Zaznacz poniżej właściwe określenie fotosyntezy przeprowadzanej przez sinice.
Odpowiedź uzasadnij.
6 Egzamin maturalny z biologii
A. Fotosynteza oksygeniczna (z wytworzeniem tlenu).
B. Fotosynteza anoksygeniczna (bez wytworzenia tlenu).

.......................................................................................................................................................
Porównaj
Zadanie 12. (2 pkt) Przykład
Porównaj budowę anatomiczną przedstawionych łodyg i podaj dwie różnice w ich budowie
Na schemacie przedstawiono budowę anatomiczną łodygi rośliny dwuliściennej i rośliny
widoczne na schemacie.
jednoliściennej.

Źródło: M. Podbielkowska, Z. Podbielkowski, Biologia. Warszawa 1995 .

Porównaj budowę anatomiczną przedstawionych łodyg i podaj dwie różnice w ich

budowie widoczne na schemacie. Źródło: CKE 2011 (PR), zad. 12.
1. ...................................................................................................................................................
W odpowiedzi należy wskazać podobieństwa i różnice między: obiektami, procesami, zjawiskami
czy teoriami, bez wyjaśniania przyczyn tych podobieństw i różnic.
.......................................................................................................................................................
Odpowiedź: W łodydze rośliny dwuliściennej wiązki przewodzące ułożone są w kształcie
2. ...................................................................................................................................................
pierścienia, natomiast w łodydze rośliny jednoliściennej są rozproszone. W wiązkach łodyg roślin
dwuliściennych występuje kambium, natomiast u jednoliściennych w wiązkach przewodzących ..
.....................................................................................................................................................
jest brak kambium.
Zadanie 13. (2 pkt)
Na schematach przedstawiono przemianę pokoleń i zmiany faz jądrowych u roślin lądowych.
Wykaż

Przykład
Wykaż związek pomiędzy funkcją wewnątrzwydzielniczą komórek kory nadnerczy a wystę-
powaniem w nich licznych mitochondriów.
Źródło: CKE 2018 (NOWA), zad. 2.1.

W krótkiej odpowiedzi należy wykazać, że istnieje zależność lub związek (np. czasowy,
przestrzenny, przyczynowo-skutkowy) między faktami biologicznymi (np. przyczyna – skutek,

budowa – funkcja, budowa – tryb życia, budowa – środowisko), bez podawania przyczyny tej
zależności. S – syngamia (łączenie się gamet) R – mejoza
a) Zaznacz schemat, który przedstawia przemianę pokoleń z dominacją sporofitu.
Odpowiedź: W mitochondriach powstaje ATP niezbędny do syntezy hormonów kory nadnerczy.
b) Z podanych niżej nazw roślin wybierz i podkreśl tę, której przemiana pokoleń jest
przedstawiona na schemacie A.
mech płonnik narecznica samcza sosna zwyczajna dąb bezszypułkowy
Wyjaśnij

Przykład
Wyjaśnij, dlaczego ograniczony dostęp wody w podłożu skutkuje ograniczeniem pobierania
CO przez roślinę. W odpowiedzi uwzględnij funkcjonowanie aparatów szparkowych.
2
Źródło: CKE 2018 (NOWA), zad 6.2.

Za pomocą krótkiej odpowiedzi należy przedstawić zależności lub związki czasowe,
przestrzenne, przyczynowo-skutkowe. Ważne jest także rozpoznanie przyczyny i skutku oraz
wskazanie relacji między nimi.

Odpowiedź: Ograniczony transport wody do komórek liści przyczynia się do zmniejszenia
turgoru komórek szparkowych, co sprawia, że aparaty szparkowe się zamykają, a przez nie jest
pobierane CO .
2

5